DWÓR WIERUSZ-KOWALSKICH W OJSŁAWICACH
Ojsławice wieś położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie włoszczowskim, w gminie Radków
Majątek Ojsławice został nabyty przez Kazimierza Wierusz-Kowalskiego ojca Edmunda – (autora wspomnień z 1863 r.), 11 czerwca 1845 roku od Leopolda Chłodnickiego i należały do rodziny aż do 1945 roku.
Po śmierci Kazimierza, majątkiem gospodarowała jego żona Antonina z Lohmannów oraz ich dzieci.
W 1880 Edmund został formalnie dziedzicem majątku. W 1893 r. roku stary dwór został rozebrany a na jego miejscu postawiono ośmiopokojowy dwór murowany z wykuszami od strony ogrodu.
W dniu 28 czerwca 1908 roku nowym właścicielem Ojsławic został Ignacy Ludomir Wierusz-Kowalski syn Edmunda który wraz z żoną Leokadią i córką Marią przeprowadził się do Krakowa.
Po stuletnim okresie gospodarowania majątkiem Ojsławice przez rodzinę Wierusz-Kowalskich, w marcu 1945 roku majątek wraz z młynem Bieganów i Folwarkiem Zalesie został przejęty przez państwo w ramach reformy rolnej.
Ostatnimi właścicielami majątku byli: Elżbieta Socharska z d. Wierusz-Kowalskaskiej, Maria Grużewska z d. Wierusz-Kowalska oraz Andrzej Wierusz-Kowalski.
Ogólny obszar majątku w 1945 r. wynosił 268 ha.
Na podtawie informacji o majątku Ojsławice zawartych w opracowniu do „Wspomnień moich z roku 1863” Edmunda Wierusz-Kowalskiego przygotowanych przez Adama Malickiego.
CMENTARZ W DZIERZGOWIE
Przy wjeździe do miejscowości Dzierzgów od strony Moskorzewa po lewej stronie znajduje się cmentarz parafialny założony około 1750 roku. Na cmentarzu znajduje się kaplica Rogozińskich i kilkanaście interesujących nagrobków pod względem historycznym jak i zabytkowym m.in: nagrobki rodziny Makólskich, Wierusz-Kowalskich, Jackowskich , Kozłowskich.
Źródło: Dawne Kielce https://dawnekieleckie.pl/dzierzgow-cmentarz/ autor Adam Malicki
KOŚCIÓŁ pw. WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTRZEJ MARII PANNY W DZIERZGOWIE
Trudno jest ustalić, kiedy powstała i jak wyglądała pierwsza świątynia w Dzierzgowie. Można jedynie przypuszczać, że była to budowla drewniana, która służyła parafianom do pierwszej połowy XVI w. Wzmiankowana byłą w aktach wizytacyjnych z 1443 r. Ok. 1490 r. w parafii urodził się Mikołaj Dzierzgowski, kanonik warszawski, od 1518 r. notariusz kancelarii królewskiej, od 1541 r. administrator diecezji płockiej, a następnie biskup chełmiński, kujawski i arcybiskup gnieźnieński.
Nowy kościół w z cegły w stylu późnego gotyku wzniesiono po 1516 r. Wielokrotnie remontowany i przebudowywany w latach 1779-1780, 1824-1829 i 1851 dotrwał do naszych czasów. W latach 1880-1881 ks. Wiktor Ildefons Trejdosiewicz dobudował od strony południowej obszerną kaplicę oraz wieżę w styli gotyckim. Po przebudowach kościół konsekrował biskup sufragan płocki Henryk Piotr Dołęga Kossowski 15 maja 1886 r.
Kolejne renowacje zniszczonej w czasie II wojny światowej świątyni przeprowadzono w czasach duszpasterzowania ks. Kazimierza Krajewskiego i ks. Tadeusza Niestępskiego. W latach 1969-1970 sprawiono 12-głosowe organy o trakturze pneumatycznej z firmy Kamińskich. W 1978 r. wykonana została polichromia według projektu prof. Wiktora Zina.
W neobarokowym ołtarzu głównym umieszczony jest obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem, namalowany przez Franciszka Tegazzo w 1877 r., zasłaniany obrazem Wniebowzięcia NMP. Boczne ołtarze wyposażono w obrazy Polikarpa Gumowskiego z 1882 r., przedstawiają one: św. Annę, św. Augustyna, św. Józefa i św. Mikołaja. W zwieńczeniu neobarokowej ambony rzeźba ludowa Chrystusa Frasobliwego.
Źródło: Diecezja Płocka https://www.diecezjaplocka.pl/kontakt/parafie/dzierzgowo-wniebowziecia-najswietszej-maryi-panny
